Samenwerking tussen bedrijven en kenniscentra

Wat onderzoeken we?

Aan de basis van dit onderzoek liggen volgende vragen: Welke drempels ervaren de bedrijven en de kenniscentra bij het zoeken naar samenwerking? Wat is er moeilijk? Wat is (bijna) misgegaan? Bestaan er hefbomen die de samenwerking ondersteunen? Wat zijn de succesfactoren?

De onderzoeksvragen zijn in de loop van het project uitgediept en vertaald naar vier domeinen waarop zich een kloof of tegenstelling van belangen kan voordoen. De drempels zitten in een mogelijke kenniskloof, een cultuurkloof, financiële obstakels of belangenconflicten bij intellectuele eigendomsrechten.

Werkwijze

We kozen voor kwalitatief onderzoek met een exploratief karakter om een veelheid aan mogelijke knelpunten in kaart te brengen. We gebruikten intensieve onderzoeksinstrumenten zoals literatuurstudie, diepteinterviews en groepsgesprektechnieken waaronder duointerviews en focusgroepen.

Resultaten

Uit gesprekken met ruim honderd ervaringsdeskundigen in bedrijven en kenniscentra komt een complex geheel van grote en kleine hindernissen naar voren die het moeilijk maken om in een netwerk of samenwerking rond technologische innovatie te stappen. Hoe kleiner een bedrijf, hoe moeilijker om al deze hindernissen te overbruggen. Door de grote diversiteit aan bedrijven en kenniscentra is een juiste match tussen de behoeften van bedrijven en het aanbod van kenniscentra niet gemakkelijk. De vier soorten kenniscentra - universiteiten, hogescholen, strategische onderzoekscentra en sector- of technologiegebonden onderzoekscentra - zijn grotendeels complementair. De problemen die zij ervaren bij samenwerking zijn deels gelijkaardig, deels verschillend.

Met dit onderzoek worden niet alleen hindernissen blootgelegd, maar ook hefbomen aangereikt – creatieve oplossingen die ook vandaag al gedeeltelijk door kenniscentra en bedrijven gehanteerd worden – om de samenwerking tussen bedrijven en kenniscentra gemakkelijker te doen verlopen.

De samenwerking tussen bedrijven en kenniscentra verloopt beter met:

1. innovatiebewuste ondernemers,

2. ondernemende onderzoekers,

3. een betere bekendheid met het FRIS-onderzoeksportaal (Flanders Research Information Space) dat ondernemers gidst in de kenniswereld en kennis van onderzoekers helpt valoriseren,

4. sterke toeleidingsdiensten zoals de provinciale innovatiecentra en de kenniscentragebonden interne brugfuncties (o.a. de technology transfer offices binnen de associaties),

5. voldoende basisfinanciering voor kenniscentra en ondersteuning van netwerkactiviteiten want netwerken bieden een opstap naar samenwerking.

Doorheen de tekst geven we voorbeelden en citaten uit literatuur en uit gesprekken om situaties te verduidelijken. Het gaat hierbij niet om dé voorbeelden, als zouden dat de enige zijn. Het is telkens één van de mogelijke illustraties die we uit gesprekken optekenden.