Aan de hand van een webenquête bij 3.761 werknemers verzamelden we cijfermateriaal over de verspreiding en kenmerken van beoordelings- en functioneringsgesprekken in Vlaanderen. Er is ook gepeild naar de tevredenheid van werknemers over deze gesprekken.
Ondanks het wijdverspreide gebruik en de mogelijke positieve gevolgen van beoordelings- en functioneringsgesprekken, leeft er nog heel wat ontevredenheid over de huidige systemen, zowel bij medewerkers, leidinggevenden als HR-managers. De oorzaken van problemen met beoordelings- en functioneringsgesprekken in de praktijk liggen vaak niet in slecht ontwikkelde hulpmiddelen of procedures maar in de gesprekken zelf. Beoordelings- en functioneringsgesprekken voeren is immers geen puur ‘meetprobleem’ maar een communicatie- en sociaal proces. Dit alles zorgt ervoor dat beoordelings- en functioneringsgesprekken vaak de achillespees zijn van het personeelsbeleid in een organisatie.
Wat onderzoeken we?
Hoe passen functioneringsgesprekken in een ruimer kader van personeelsbeleid? Hoe tevreden zijn werknemers over hun functioneringsgesprekken en waar wordt dat door bepaald?
Werkwijze
Op basis van een literatuuronderzoek wordt een ruimer kader geschetst van de plaats die functionerings- en evaluatiegesprekken innemen in het personeelsbeleid.
Daarnaast werd een enquête gehouden bij werknemers. Deze ging voornamelijk in op beoordelings- en functioneringsgesprekken. Naast de kenmerken van deze gesprekken komen ook de tevredenheid van werknemers over hun beoordelings- en functioneringsgesprekken, de werkmotivatie van werknemers en de informele gesprekken tussen medewerker en leidinggevende aan bod.
De vragenlijst is afgenomen bij een representatieve steekproef van Vlaamse werknemers uit een bestaand internetpanel. Omdat beoordelings- en functioneringsgesprekken over het algemeen jaarlijks plaatsvinden, werd de enquête beperkt tot werknemers die minstens één jaar bij hun huidige werkgever werken. De netto-respons van 52% leverde 1.737 bruikbare vragenlijsten op. De resultaten van de enquête werden in een aantal panels van personeelsmanagers besproken.
Timing
Het onderzoek werd gepubliceerd in juli 2007.
Resultaten
Ongeveer twee derde van de werknemers in Vlaanderen heeft formele beoordelings- en/of functioneringsgesprekken. Voor het grootste deel van deze werknemers gaat het om een beoordelings- én een functioneringsgesprek, hetzij op hetzelfde gespreksmoment, hetzij op twee verschillende gespreksmomenten.
Uit de resultaten van de enquête blijkt dat enkele gesprekskenmerken positief samenhangen met de tevredenheid van werknemers over hun beoordelings- of functioneringsgesprekken. Op basis daarvan kunnen we enkele randvoorwaarden bij het voeren van deze gesprekken afleiden. Onderstaand kader geeft hier een overzicht van.
Werknemers met formele beoordelings- of functioneringsgesprekken zijn meer gemotiveerd dan werknemers zonder deze gesprekken. Maar ook hier spelen de gesprekskenmerken een belangrijke rol: werknemers zijn meer gemotiveerd wanneer hun beoordelings- of functioneringsgesprekken aan onderstaande randvoorwaarden voldoen.