Innoveren is vaak geen geïsoleerd proces binnen de bedrijfsvoering. Ondernemingen en organisaties die innoveren op één domein, innoveren vaak op andere domeinen. Gemiddeld innoveert een onderneming of organisatie op twee domeinen. 8% van de ondernemingen en organisaties in Vlaanderen innoveert zelfs op alle domeinen van de bedrijfsvoering tegelijk. Zij innoveren niet alleen hun producten of diensten, processen en technologieën, maar ook hun organisatiestructuur en personeelsbeleid. Innoveren doe je niet alleen: veel bedrijven werken hiervoor samen met innovatiepartners. Ook de inbreng van werknemers stimuleert innovatie. Dat blijkt uit de driejaarlijkse IOA-enquête (Innovatie, Organisatie en inzet van Arbeid) die de Stichting Innovatie & Arbeid in 2014 uitvoerde bij een representatieve steekproef van ondernemingen en organisaties uit Vlaanderen en Nederlandstalig Brussel.
1 op de 2 ondernemingen en organisaties zet in op procesinnovatie
42,7% van de private ondernemingen en 52,8% van de organisaties uit de quartaire sector voerden product- of dienstinnovatie door. Het ging voornamelijk om producten of diensten die nieuw waren voor de markt. 54% van de ondernemingen en organisaties voerde procesinnovatie door en 52,7% technologische innovatie. 23,7% van de ondernemingen en organisaties voerde een verandering door in het personeelsbeleid en 37,3% pakte de interne organisatiestructuur aan.
Deze vormen van innovatie gaan vaak gepaard met andere vormen van innovatie. 8% van de ondernemingen en organisaties voerden alle vormen van innovatie door: product- of dienstinnovatie, technologische innovatie, procesinnovatie en verandering in organisatiestructuur én personeelsbeleid. De ondernemingen en organisaties innoveren gemiddeld op 2,1 verschillende innovatiedomeinen.
Samenwerking met innovatiepartners verhoogt kans op innovatie
Onderneming en organisaties die een innovatie hebben doorgevoerd, hebben vaker samenwerkingsverbanden met innovatiepartners. Deze partners zijn heel divers. Het kunnen hogescholen en universiteiten zijn, kennis- of onderzoekscentra, competentiepolen, sectorclusters of overheidscentra, consultants of bedrijfsadviseurs, andere ondernemingen en organisaties en leveranciers.
Innovatie hangt samen met groei en aanwervingsmoeilijkheden
Ondernemingen en organisaties die in het recente verleden groei kenden of in de toekomst groei verwachten, voeren vaker de verschillende vormen van innovatie door.
Ondernemingen of organisaties die procesinnovatie en veranderingen in het personeelsbeleid hebben doorgevoerd kampen minder vaak met aanwervingsmoeilijkheden. Daarnaast zien we dat ondernemingen en organisaties die innoveren in hun producten of diensten of in hun organisatiestructuur even vaak aanwervingsmoeilijkheden hebben als de ondernemingen die op deze vlakken niet innoveren, maar deze aanwervingsmoeilijkheden zijn wel minder zwaar.
Inbreng van werknemers stimuleert innovatie
We stelden vast dat het stimuleren van werknemers om na te denken over het werk en over de effecten ervan op de kwaliteit, de aanwezigheid van kwaliteitskringen of werkoverleg, gepaard gaat met het vaker doorvoeren van innovatie. Een groter percentage omzet of werkzaamheden wordt gerealiseerd door nieuwe of verbeterde producten of diensten wanneer de onderneming of organisatie de werknemers stimuleert om over het werk en de kwaliteit ervan na te denken of wanneer er kwaliteitskringen bestaan. Daarnaast zien we ook dat ondernemingen en organisaties meer innovaties doorvoeren wanneer er meer inbreng is van werknemers.
Ondernemingen of organisaties die competentiegericht zijn, zijn ook vaker innoverend. Dit geldt voor al de verschillende vormen van innovatie die in kaart werden gebracht. Tot slot voeren ondernemingen of organisaties die deel uitmaken van een nationale of internationale groep vaker innovatie door in hun processen, organisatiestructuur en personeelsbeleid.