55 % van de ondernemingen en organisaties in Vlaanderen met tien of meer werknemers is competentiegericht. Dat is een stuk beter dan in 2014, toen slechts 40% van de bedrijven en organisaties de ICO 2020-score (Indicator Competentiegerichte Ondernemingen) behaalde. De toename zet zich door in alle sectoren en zowel in kleine als grote bedrijven. Dat blijkt uit de Ondernemingsenquête van de SERV-Stichting Innovatie & Arbeid. Als deze positieve evolutie aanhoudt, zal de doelstelling uit het Pact 2020 tussen Vlaamse Regering en sociale partners om bedrijven aan te zetten tot een meer strategisch competentiebeleid gehaald worden.
Hans Maertens, voorzitter SERV: “Nu er economisch weer meer ademruimte is, zien we een groeiend aantal bedrijven dat inzet op de competenties van hun werknemers. Kiezen voor een strategisch competentiebeleid is niet louter een kwestie van overtuiging, het is ook economisch zinvol. Bedrijven die de ICO-score behalen, blijken veel meer nieuwe of sterk verbeterde producten of diensten op de markt te brengen en kenden recent meer groei.”
ICO 2020
In het Pact 2020 kwamen de Vlaamse Regering en de sociale partners overeen dat meer bedrijven tegen 2020 een strategisch competentiebeleid zouden voeren. Via de Ondernemingsenquête van de SERV-Stichting Innovatie & Arbeid wordt deze doelstelling gemonitord. Bedrijven halen de ICO 2020-score als ze minstens aan de helft van de afgesproken criteria voldoen. Deze criteria zijn o.a. opleiding voor minstens de helft van het personeel, competentieprofielen gebruiken voor selectie, vorming of taakverdeling, loopbaanontwikkelingsplannen, personeel benutten als bron van innovatie, teamwerk, jobrotatie …
Betere score zowel bij kleine als grote bedrijven en sectorbreed
De ICO 2020-score is zowel bij kleine als grote bedrijven fors gestegen. Grote bedrijven scoren wel beter dan kleine bedrijven. Dat komt wellicht omdat kleinere bedrijven bv. meer op een informele manier opleidingsinspanningen doen.
| ICO 2020-score van 8/15 of meer | Grootte | ||
|---|---|---|---|
| 10-49 werknemers | 50-199 werknemers | 200+ werknemers | |
| 2011 | 33,5% | 48,8% | 63,8% |
| 2014 | 33,8% | 59,2% | 72,4% |
| 2018 | 49,1% | 72,5% | 87,5% |
De groei is sectorbreed, maar ook daar zijn significante verschillen: ICO 2020 is het hoogst in de quartaire sector en het laagst in de bouw. De industrie en de diensten scoren gemiddeld.
| ICO 2020-score van 8/15 of meer | Sector | |||
|---|---|---|---|---|
| primair/industrie | bouw | diensten | quartair | |
| 2011 | 31,2% | 21,8% | 32,3% | 52,0% |
| 2014 | 33,3% | 18,4% | 35,8% | 54,8% |
| 2018 | 46,7% | 28,0% | 45,6% | 78,3% |
Strategisch competentiebeleid in de praktijk
Hoewel we een significante toename van het competentiebeleid in Vlaams bedrijven en organisaties optekenen, zijn niet alle criteria in dezelfde mate toegenomen. Enkele uitschieters zijn:
-
opleidingsinspanningen: 52% van de bedrijven organiseert opleidingen voor minstens de helft van zijn personeel (2014: 38%) en 81% heeft een startopleiding (2014: 67%).
-
competentiemanagement: 46 % van de bedrijven heeft competentieprofielen en zet die in voor meerdere toepassingen zoals selectie, vorming, taakverdeling, loopbaanontwikkeling … (2014: 38%)
-
arbeidsorganisatie: 65% van de bedrijven betrekt zijn werknemers bij kwaliteitsverbetering en kwaliteitskringen (2014: 54%).
-
samenwerking: in 78% van de bedrijven zijn er strategische samenwerkingen met andere bedrijven voor kennisdeling (2014: 67%). Samenwerkingsverbanden met kennisinstellingen zijn er in 48% van de bedrijven (2014: 36%).
Vaardigheden boven: 11 inspirerende praktijken
De ICO 2020-score geeft aan dat heel wat bedrijven en organisaties in Vlaanderen investeren in de vaardigheden van hun medewerkers. De SERV bracht 11 inspirerende praktijken bij elkaar van sectoren en/of bedrijven die hun competentiebeleid sterk uitbouwen. Ze kunnen andere bedrijven en organisaties inspireren om dezelfde weg in te slaan. Experimenten, proeftuinen en goede toepassingen van Vlaamse beleidsmaatregelen komen hierbij aan bod.