De Vlaamse Regering hervormt de isolatiepremies. Terecht, vinden de SERV en de Minaraad, maar tegelijkertijd zijn bijkomende initiatieven noodzakelijk. Want de Vlaamse gebouwen moeten veel sneller vernieuwen, voor het klimaat, de werkgelegenheid én de economie. We moeten kwetsbare groepen nog krachtiger ondersteunen, voorlopers blijven stimuleren, achterblijvers verplichtingen opleggen en praktische problemen op maat aanpakken.
Meer focus
De energiepremies moeten zich nog meer richten op wie het echt nodig heeft. Nu zou slechts 2 à 3% van de premies naar beschermde afnemers gaan. Kwetsbare huishoudens beter bereiken kan o.a. door de doelgroepen anders af te bakenen, door in sommige gevallen meer steun te geven (bv. ook voor randinvesteringen zoals een onderdak bij dakisolatie of bepleistering bij muurisolatie) of door de uitbetaling van de steun anders te regelen.
Ook voorlopers die verder gaan dan de normen, moeten blijvend aangepord worden in het licht van de lange termijn klimaatdoelstellingen en om innovatie te stimuleren. De raden hebben vragen bij de afschaffing van de E-peilpremie voor voorlopers en bij de uniforme steunniveaus waardoor de energiepremies nog nauwelijks stimulansen voor voorlopers bevatten. Ze vragen om een getrapte ondersteuning te houden met hogere premies voor wie beter presteert.
Meer geld
Meer investeringen zijn nodig om de (energie)renovatie van het bestaande gebouwenpark te versnellen gezien de ambitieuze klimaatdoelen en het stagnerend economisch klimaat. Aan het huidig investeringsritme blijven de 2020-doelen buiten bereik en zullen niet alle daken in Vlaanderen op tijd geïsoleerd raken en niet alle enkel glas vervangen. Meer middelen zijn ook nodig om kwetsbare groepen beter te bereiken, de hernieuwbare energiedoelstellingen te halen en sociale woningen, scholen en publieke gebouwen energiezuiniger te maken.
Bijkomende financiële middelen voor REG-premies worden best niet via de nettarieven gefinancierd, maar via een verschuiving van middelen. De druk op de elektriciteitsfactuur is al groot en financiering via de nettarieven zou bv. voorlopers met warmtepompen en lagere inkomensgroepen met elektrische verwarming penaliseren. Aanvullende financiering moet overwogen worden bv. via een meer gerichte inzet van middelen vanuit het woonbeleid en de woonfiscaliteit, via een verdergaande integratie van premieregelingen of via andere algemene middelen. De kostenefficiëntie van de premies moet bewaakt worden en jaarlijkse budgettaire controles moeten de kosten beheersen.
Meer goesting
De goesting voor energierenovaties moet aangewakkerd worden. Dat kan door krachtig en enthousiast te communiceren, door het leuk te maken en door als overheid het goede voorbeeld te geven met versnelde investeringen in sociale woningen, scholen en publieke gebouwen. Het moet voor iedereen duidelijk zijn dat het nú het moment is om te investeren in woningen. Energiebesparende investeringen maken woningen comfortabeler en leveren hoge rendementen. De lage rentevoeten maken investeringen bovendien interessant.
Meer gemak
De SERV en de Minaraad ondersteunen de geleidelijke vermindering van de premies voor bv. isolatie en beglazing die de Vlaamse Regering voorstelt. Dat kan op korte termijn energie-investeringen versnellen zonder dat die investeringen daardoor onrendabel worden. Positief is ook dat de vermindering van de standaardpremies samen gaat met een meer selectieve en vernieuwende aanpak. Kwetsbare groepen krijgen extra ondersteuning, er zijn nieuwe premies voor totaalrenovatie en er is ontzorging bij collectieve projecten. De aandacht voor energiebesparing in het gebouwenpark is aangescherpt, de start van enkele noodzakelijke hervormingen is gemaakt, maar bijkomende initiatieven zijn tegelijkertijd nodig om de REG-investeringen nog extra te versnellen.
Ontzorging en begeleiding op maat maken het gemakkelijker maken om te investeren in energierenovatie. Premies kunnen actoren en intermediairen helpen om te voorzien in die ontzorging. De raden zijn dan ook blij met de voorziene projectbegeleiding voor collectieve projecten, maar vragen om deze maatwerk- en ontzorgingsaanpak uit te breiden naar andere projecten. Totaalrenovatie verdient stimulering, maar er zijn vragen bij de uitwerking van het totaalrenovatiesupplement. Begeleiding lijkt cruciaal om dat soort projecten echt te triggeren.
“Het is nù het moment om te investeren in energiebesparing in gebouwen. Daarvoor is niet alleen geld nodig. We moeten mensen ook ‘goesting’ geven om hun woning zuiniger te maken en het ‘gemak’ vergroten waarmee ze kunnen renoveren.”