De SERV, het advies- en overlegorgaan van de Vlaamse sociale partners aan de Vlaamse Regering, is tevreden dat in de Vlaamse begroting 2018 meer overheidsinvesteringen voorzien worden. Dit gebeurt bovendien binnen een structureel evenwicht van ontvangsten en uitgaven. De SERV heeft daarover op 17 januari 2018 een uitgebreid evaluatierapport aan de Vlaamse Regering bezorgd.
In de begroting 2018 trekt de Vlaamse Regering de kaart van de overheidsinvesteringen. Ten opzichte van 2017 stijgen de investeringen met 5,64% tot 4.335,8 mln. euro, aldus berekeningen van de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV). Het extra-budget gaat vooral naar infrastructuur voor verkeersveiligheid en wegen en waterwegen (+ 160 mln. euro) en naar infrastructuur in de gezondheids- en welzijnssector (+ 60 mln. euro).
De Vlaamse sociale partners dringen er al een tijdje in hun adviezen en rapporten op aan om dergelijke overheidsinvesteringen te versterken en tegelijkertijd een structureel begrotingsevenwicht te blijven nastreven.
Hans Maertens, voorzitter SERV: “De Vlaamse Regering sluit de begroting 2017 voorlopig af met een klein begrotingsoverschot. Vlaanderen plukt duidelijk de vruchten van de gunstige economische omstandigheden. Ook de initiële begroting voor 2018 gaat op dit gunstige elan verder en combineert een structureel evenwicht met extra overheidsinvesteringen. Dat is positief. België doet het economisch echter minder goed dan het gemiddelde van de eurozone, dus blijft voorzichtigheid geboden.”
Economie draait, maar niet zo goed als elders in Europa
De Vlaamse economie evolueert gunstig en dat heeft ook een positief gevolg voor de Vlaamse overheidsfinanciën. Toch mag de Vlaamse Regering zich door dit positieve nieuws niet laten verblinden, vinden de sociale partners. De Belgische economische groei scoort immers lager dan de gemiddelde groei in de eurozone. De inflatie daarentegen blijft boven het Europees gemiddelde.
Voorlopig is er nog geen sprake van een groeivertraging. Maar voorzichtigheid blijft geboden. Vanuit een structurele begrotingsbenadering voorziet de Europese Commissie dat de komende jaren niet alle ontvangsten in uitgaven omgezet mogen worden. Dat moet toelaten een buffer voor tekorten bij laagconjunctuur aan te leggen.
Investeringen en structureel begrotingsbeleid combineren is evenwichtsoefening
De Vlaamse sociale partners hechten een groot belang aan een verantwoord begrotingsbeleid langs zowel de ontvangsten- als de uitgavenzijde. Daarom zal de SERV later dit jaar in een rapport over de hele legislatuur 2014-2019 deze thematiek verder uitdiepen.
De SERV heeft de Vlaamse Regering in juli 2017 opgeroepen om de overheidsinvesteringen te versterken, en dit zonder het structureel begrotingsbeleid in gevaar te brengen.
Begin 2018 gaat de SERV in zijn begrotingsevaluatie na of de regering hierin slaagt. Dat is het geval als er aan vier voorwaarden voldaan is:
- De Vlaamse begroting moet een structureel evenwicht nastreven.
Het positieve begrotingssaldo van 2017 en het bijna-evenwicht van de initiële begroting 2018 benaderen dit structureel evenwicht. De som van de investerings- en niet-investeringsuitgaven is nog wel hoger dan wat langs ontvangstenzijde binnenkomt, maar het verschil is beperkt. - Investeringen moeten sneller groeien dan andere uitgaven.
De investeringsuitgaven stijgen van 4.104,5 mln. euro in 2017 naar 4.335,8 mln. euro in 2018. Dat is 231,3 mln. euro (5,64%) meer tegenover vorig jaar. De Vlaamse Regering laat dus het aandeel investeringen effectief toenemen. Elk type investeringen gaat erop vooruit. Wegen- en waterbouwkundige werken zijn de koplopers. - Strategische investeringen vereisen een afzonderlijke behandeling.
De SERV ondersteunt de Vlaamse Regering om samen met de Europese Commissie een oplossing te vinden om strategische investeringen (zoals Oosterweel) in de begroting te verwerken met respect voor het Europese begrotingskader. De dialoog loopt, maar het is wachten op de uitkomst. Bij de opmaak van de begroting 2019 moet hierover zeker duidelijkheid komen. - Bijkomende schuld kan enkel voor strategische investeringen.
Ook in gunstige economische omstandigheden moet de Vlaamse Regering zeer omzichtig omspringen met nieuwe schulden. Nieuwe schulden kunnen enkel voor strategische investeringen, op voorwaarde dat de gezondheid van de Vlaamse begroting daarmee niet in gevaar komt. De netto-actiefpositie laat dit voorlopig toe.
Globaal concludeert de SERV dat de Vlaamse begroting op de goede weg is. De combinatie van bijkomende investeringen én een structureel begrotingsbeleid moet ook in de komende jaren de hoeksteen van een gezond begrotingsbeleid blijven.