Overhaast beslissen over slimme meters kan veel geld kosten

huis met computermuisSERV en Minaraad vragen meer informatie te verzamelen vooraleer een beslissing te nemen over een algemene uitrol van slimme meters. De kostenbatenanalyse, in opdracht van de VREG uitgevoerd, biedt te weinig basis om te beslissen. De analyse bekijkt te weinig alternatieven en is niet transparant over het toewijzen en berekenen van de kosten en baten. SERV en Minaraad vragen de kostenbatenanalyse aan te vullen en te verduidelijken. De invoering van slimme meters bij alle consumenten kost naar schatting ongeveer 2 miljard euro. De overheid kan zich niet permitteren voorbarig te beslissen. De raden dringen bij de Vlaamse Regering aan een conceptnota over slimme meters voor te leggen aan de bevoegde adviesraden vooraleer nieuwe regelgeving uit te werken. 

Meer informatie nodig om te beslissen

De geactualiseerde kostenbatenanalyse (uitgevoerd in opdracht van de VREG) is volgens SERV en Minaraad te voorlopig, onvolledig en onduidelijk om een beslissing te nemen. SERV en Minaraad stellen voor alternatieve scenario's te onderzoeken die niet uitgaan van een volledige invoering. Bijvoorbeeld het plaatsen van slimme meters op strategische plaatsen, een geleidelijke uitrol, enz. Slimme meters kunnen de schommelingen in elektriciteitsproductie en –vraag beter in evenwicht houden maar alternatieven voor deze balancering zijn mogelijk. Bovendien kunnen slimme meters via de terugkoppeling van de verbruiksgegevens leiden tot energiebesparing. De vraag is of ze hiervoor ook het beste alternatief zijn. Dat vraagt verder onderzoek. SERV en Minaraad vragen meer duidelijkheid over de kosten voor de consument en voor kwetsbare groepen in het bijzonder. Bovendien vragen de raden de verschillen te onderzoeken die ervoor zorgen dat de kostenbatenanalyse in Vlaanderen positief is en in andere regio's, zoals Brussel, negatief.

Duidelijkheid over berekende kosten en baten

SERV en Minaraad vragen meer duidelijkheid over de berekening van de kosten en de baten in de analyse. In de geactualiseerde studie liggen de kosten 3% lager en de baten 29% hoger vergeleken met de vorige studie. Een verklaring voor deze wijzigingen ontbreekt. Nochtans is voldoende inzicht in de methodologie essentieel. Alleen dan kan de studie relevant zijn voor beleidsbeslissingen. Ook de keuzes bij het toewijzen van kosten en baten zijn voor discussie vatbaar.

Sterkere betrokkenheid

SERV en Minaraad waarderen de toegankelijkheid van het beleidsplatform slimme netten. De klankbordgroep bestond echter uit leveranciers, netbeheerders en de regulator wat kan leiden tot onevenwichtige informatie. SERV en Minaraad vragen om onafhankelijke deskundigen actiever in het proces in te schakelen. Concreet kunnen experten de methodologie en aannames in de studie bekijken en de cijfers objectiveren.

Tot slot vragen SERV en Minaraad een visie en traject voor de verdere besluitvorming over slimme meters uit te tekenen in een conceptnota en voor te leggen aan de strategische adviesraden bevoegd voor energie. Zij vragen daarbij rekening te houden met de aanbevelingen in dit en in eerdere adviezen.